فعالان دانش بنیان با گردو دانلود مطرح كردند؛
تابوی تولید کاتالیست شکست
تولید انواع کاتالیست در کشور تا حالا منجر به صرفه جویی ارزی زیادی شده و بگفته فعالان دانش بنیان امکان تامین نیاز صنایع بصورت صد درصدی تا دو الی سه سال آینده فراهم می شود.
خبرگزاری مهر - گروه دانش و فناوری، میترا سعیدی کیا؛ «کاتالیست ها» همچون محصولات کلیدی زنجیره ارزش صنایع نفت و گاز به شمار می روند که نقش اساسی در بهبود کیفیت خروجی پالایشگاه ها ایفا می کنند.
تولید ۱۵۰ نوع کاتالیست قدمتی ۱۸۰ ساله در دنیا دارد و دانش آن تابحال در اختیار کشورهای اروپایی و آمریکایی بوده که با صادرات آن به کشورهای صاحب نفت و گاز، درآمد قابل توجهی را از آن خود می کنند.
به همین دلیل ایران از حدود ۱۰ سال قبل مطالعات خویش را روی «کاتالیست ها» بعنوان یک محصول استراتژیک شروع کرد و الان توانسته نیمی از ۱۵۰ نوع کاتالیست را به تولید برساند و سهم واردات این فناوری را کم کند.
بررسی ها نشان داده است که حدود ۹۰ درصد نفت کشور برای پالایش، نیازمند عبور از مرحله کاتالیستی است و این مورد اهمیت تولید این محصول را دوچندان می کند.
«کاتالیست ها» بعنوان محصول استراتژیک و کاربردی، علاوه بر نفت و گاز در صنایع پتروشیمی، فولاد و خودرو هم مورد استفاده قرار می گیرند و بدون حضور این محصول، امکان دسترسی به سوخت و هرگونه محصول پتروشیمی یا گاز عاری از عناصر خطرناک، وجود ندارد.
از آنجاییکه تولید «کاتالیست ها» مستقیماً با اقتصاد کشور گره خورده است در صدد بر آمدیم تا با بررسی وضعیت کشور از نظر تولید این محصول استراتژیک توسط محققان و فارغ التحصیلان کشور، برنامه های توسعه ای شرکتهای دانش بنیان در این حوزه را جویا شویم.
تولید ۸۵ درصدی کاتا فهرست ها توسط دانش بنیان ها
دکتر اسماعیل قادری فر رئیس مرکز فناوری های راهبردی معاونت علمی و فناوری در مورد بومی سازی کاتالیست ها توسط محققان کشور به خبرنگار مهر اظهار داشت: کاتالیست یکی از حوزه های اثر گذار در صنعت نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد و… کشور است که ما توانسته ایم به تولید این محصول استراتژیک دست یابیم.
وی اظهار داشت: متاسفانه یکی از حوزه هایی که وابستگی اساسی به سایر کشورها داشتیم و تهیه آن دغدغه جدی صاحبان صنایع بوده به همین کاتالیست ها ختم می شود. در واقع سالیانه حدوداً ۷۰۰ تا یک میلیارد دلار ارزش مصرف کاتالیست در ایران است که علیرغم عدم پیچیدگی های تولید آن، جز اقلام وارداتی ما محسوب می شد.
سالیانه حدوداً ۷۰۰ میلیون دلار تا یک میلیارد دلار ارزش مصرف کاتالیست در ایران است که علیرغم عدم پیچیدگی های تولید آن، جز اقلام وارداتی ما محسوب می شد. خوشبختانه طی یک الی دوسال اخیر توانسته ایم بیشتر از ۸۰-۸۵ درصد کاتالیست مورد نیاز صنعت نفت، گاز و پتروشیمی و فولاد را از راه شرکتهای دانش بنیان تأمین نماییم وی با تکیه بر این که ۹۰ درصد نفت کشور برای پالایش باید از مرحله کاتالیستی عبور کند، افزود: خوشبختانه طی یک الی دو سال گذشته توانسته ایم بیشتر از ۸۰-۸۵ درصد کاتالیست مورد نیاز صنعت نفت، گاز و پتروشیمی و فولاد را از راه شرکتهای دانش بنیان تأمین نماییم که این میزان از تولید تابحال حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون دلار صرفه جویی ارزی برای کشور داشته است.
به گفته قادری فر، نیاز کشور به حدود ۱۵۰ قلم کاتالیست، شرکتهای دانش بنیان را بر این واداشته که در این راه وارد شوند و داخلی سازی را آغاز کنند در این میان طی یک الی دو سال گذشته ۹۰ درصد نیاز کشور توسط این شرکت ها تأمین شده است. این نشان دهنده یک عزم ملی است که دانش بنیان ها توانستند در این شرایط تحریم، خوش بدرخشند.
نقش تعیین کننده کاتالیست در منظومه اقتصادی کشور
وی اضافه کرد: با عنایت به برنامه هایی که دولت و کشور برای توسعه پالایشگاه های در شرف تاسیس دارند طبیعتاً حجم نیاز کالاهای کاتالیستی هم در کشور روز به روز افزوده می شود و به شکلی شرکتهای ایرانی بازار بالقوه خوبی را پیش رو خواهند داشت.
قادری فر تصریح کرد: امیدوار هستیم تا یک الی دو سال آینده کل صنعت کاتالیست در کشور داخلی سازی شود و به تولید صددرصدی برسیم. طبیعتاً با بومی سازی ۱۵۰ نوع کاتالیست مورد نیاز کشور، بازار ایران اشباع می شود و امکان ورود به بازاراهای صادراتی هم فراهم خواهد شد.
رئیس مرکز فناوری های راهبردی معاونت علمی و فناوری با تکیه بر این که حالا با بومی سازی کاتا فهرست ها توسط محققان کشور، با کشورهای چین، ژاپن، امریکا و کشورهای اروپایی برابر هستیم چونکه محصولات قابل رقابتی را به بازار روانه کرده ایم، بیان نمود: ما توان بالقوه ای در تولید این محصول داریم و می توانیم نقش صنعت کاتالیست را در منظومه اقتصادی کشور و GDP ملی نشان دهیم؛ انشاالله با توسعه ظرفیت های تولید کاتالیست در کشور طی دو الی سه سال آینده بازار صددرصدی را به دست خواهیم آورد.
وی افزود: ما با اتکا به ظرفیت و پتانسیل محققان کشور امیدوار هستیم و می توانیم بازار بزرگ کاتا فهرست ها در کشور را از خارجی ها پس بگیریم.
راه اندازی مجتمع پالایشگاهی با بهره وری از کاتا فهرست های ایرانی
وی اظهار داشت: اخیراً یک مجتمع پتروشیمی راه اندازی شده که افتخار این مجتمع، استفاده صددرصدی از کاتا فهرست های ایرانی است. در اصل یک شرکت دانش بنیان با این مجتمع قراردادی در خصوص تأمین کاتا فهرست های مورد نیاز پالایشگاه را منعقد کرده تا با کاتالیست بومی فرایند پالایش مجتمع پتروشیمی انجام بگیرد. در واقع این پالایشگاه، صددرصد از محصول ایرانی بهره وری دارد که این مورد برای نخستین بار در کشور رخ داده است.
به گفته وی، حالا برخی از شرکتهای دانش بنیان فعال برای ساخت و تأمین کاتالیست مورد نیاز برای مجتمع های پتروشیمی و نفتی وارد مدار ساخته شده اند و با خودباوری ملی و نگاه «ما می توانیم» کاتالیست های مختلف را در دست تولید قرار داده اند.
بازار بکر صنعت خودرو برای کاتالیست سازها
قادری فر با اشاره به اینکه کاتا فهرست ها در صنایع نفت، گاز، پترروشیمی، فولاد و خودرو قابل استفاده هستند، بیان نمود: خودرو هم یکی از بخش هایی است که به کاتالیست نیاز دارد و این می تواند بازار بکر و فوق العاده ای برای شرکتهای دانش بنیان باشد.
رئیس مرکز فناوری های راهبردی معاونت علمی و فناوری با تکیه بر این که ما محدودیتی برای ایجاد شرکتهای دانش بنیان نداریم، اظهار داشت: اگر شرکت دانش بنیانی توانایی ورود به تولید کاتالیست را داشته باشد باید در ابتدا بازاریابی کند و با مطالعه و شناخت کامل از وضعیت بازار و فروش وارد کسب و کار شود چونکه بازار سازی برای محصولات فناورانه یکی از مهم ترین عوامل موفقیت و پیشران های موفقیت به حساب می آید.
وی با اشاره به اینکه امکان صادرات این محصول پس از رفع نیاز کشور وجود دارد، بیان نمود: ما می توانیم روند معکوس صادرات به کشورهای همسایه مانند آسیای میانه، کشورهای شرق اسیا، عراق، کویت و … را داشته باشیم.
تابوی تولید کاتالیست شکست
در ادامه بررسی وضعیت تولید کاتالیستها در کشور به سراغ یکی از شرکتهای دانش بنیانی رفتیم که توانسته با تولید برخی کاتالیستها نیاز صنایع نفت و گاز را رفع کند. اما این شرکت اخیرا برگ جدیدی از تولیدات خویش را رو کرده به صورتی که علاوه بر تولیدات قبلی خود، توانسته نیاز صددرصدی یک پالایشگاه تازه تاسیس را از کاتالیستها تأمین می کند.
امیر هومن کریمی وثیق مدیر این شرکت دانش بنیان تولید کننده انواع کاتالیست به خبرنگار مهر با اشاره به اینکه کاتالیست یا کاتالیزور تسهیل کننده نفت، گاز، پتروشیمی و فولاد در کشور می باشند که اخیراً شرکتهای دانش بنیان به سمت تولید آن روی آورده اند، اظهار داشت: بر مبنای برآوردها، صنایع به ۹۰ الی ۱۰۰ نوع کاتالیست نیاز دارند که طی ۱۰ سال گذشته پس از تحریم، بیشتر از ۳۰ درصد این نیاز توسط کاتالیست سازهای ایرانی رفع شده است.
وی با تکیه بر این که قبل از اینها تابویی برای ورود به تولید کاتالیست در کشور وجود داشت و کسی نمی توانست به سمت تولید کاتالیست برود، اظهار داشت: اما حالا این تابو شکسته شده به صورتی که در این شرکت کوشیده ایم هر ساله دو الی سه کاتالیست جدید را داخلی سازی، تجاری سازی و به تولید برسانیم.
پتروشیمی و فولاد مشتری کاتالیستهای ایرانی
مدیر این شرکت دانش بنیان در مورد تعداد کاتالیست های تولیدی در این شرکت دانش بنیان اظهار داشت: تابحال در این شرکت ۴۰ کاتالیست ساخته شده که این تعداد در دسته بندی های مختلف قرار می گیرند. هم اکنون، اغلب پتروشیمی های کشور و تمام مجتمع های فولادی و هم شرکتهای پالایش نفتی مشتری مستقیم ما هستند.
وی در مورد صادرات اظهار داشت: به علت این که رقیب درجه یک در ایران نداریم، تلاش می نماییم به بازار بین المللی دست بیابیم؛ البته که در این امر موفقیت های قابل ملاحظه ای کسب کرده ایم که نتایج آن صادرات تکنولوژی ایرانی در حوزه مواد پیشرفته بوده است.
کمرنگ شدن اثر تحریم در زمینه کاتالیستها با اتکا به شرکتهای دانش بنیان
کریمی وثیق اضافه کرد: شرکتهای اروپایی بیشتر از ۱۵۰ سال است که در زمینه تولید کاتالیست ورود پیدا کرده اند؛ این طور که پیداست آنها از نظر تولید از کشور ما جلوتر هستند اما در واقع وجه تمایز شرکتهای ایرانی با شرکتهای اروپایی به میزان «سرعت» در تولید است؛ در واقع شتاب ایرانیان در کاتالیست بالا رفته است.
وی اضافه کرد: ما سعی کردیم در سایه آنها حرکت نماییم و از لحاظ کیفیت نسبت به نمونه های اروپایی هم وضعیت خوبی داریم.
وی افزود: کاتالیست یکی از نخستین کالاهای تحریمی بوده بطوری صنایع مصرف کننده کاتالیست شرایط پیچیده و دشواری در این حوزه داشتند اما حالا با تاکید بر شرکتهای دانش بنیان و توانایی دانشمندان، کشور از این فضای فشار تحریم درآمده است.
کاتالیست یکی از نخستین کالاهای تحریمی بوده بطوری صنایع مصرف کننده کاتالیست شرایط پیچیده و دشواری در این حوزه داشتند اما حالا با تاکید بر شرکتهای دانش بنیان و توانایی دانشمندان، کشور از این فضای فشار تحریم درآمده است وی با اشاره به اینکه در ابتدای تحریم ها نگرانی در مورد عدم فعالیت شرکتهای پالایش و پتروشیمی وجود داشت اظهار داشت: حالا این نگرانی به حداقل رسیده است چونکه دیگر کاتالیست در کشور تولید می شود.
وی تصریح کرد: رسیدن به تولید بیشتر از صد نوع کاتالیست شاید کمی زمان بر باشد اما با برنامه ریزی های صورت گرفته رسیدن به این هدف دست نیافتنی نخواهد بود بطوری که هم اکنون توانایی تولید بیشتر از پنجاه درصد از کاتالیست در داخل کشور وجود دارد که این امر نقش بسزایی در کاهش ارزبری از کشور خواهد داشت.
به گفته کریمی، تابحال در زمینه تولیدات پرمصرف کاتالیست فعالیت کردیم اما میزان مصرف پایین در اولویت نبوده که بناست این دسته از کاتالیست ها به تدریج وارد چرخه تولید شود. ظرفیت تولید در این شرکت پنج هزار تن از انواع مختلف کاتالیست به صورت سالانه است.
کریمی با اشاره به اینکه تیم فنی و علمی شرکت از فارغ التحصیلان از دانشگاه های دولتی هستند، اظهار داشت: حالا میزان واردات کاتالیست در کشور برابر ۵۰۰ میلیون دلار است که شرکتهای دانش بنیان درصدد هستند از میزان واردات این محصول بکاهند و نیاز کشور را ۱۰۰ درصد رفع کنند.
تولید کاتالیست بر پایه تحقیق و توسعه
یک شرکت دانش بنیان دیگر فعال در زمینه تولید محصولات کاتالیست توانسته علاوه بر تأمین نیاز داخل، صادراتی به عراق، ارمنستان، اذربایجان، ترکیه و امارات داشته باشد.
عبدالرضا حمیدی مدیر این شرکت تولیدی تحقیقاتی به خبرنگار مهر می گوید: تابحال در این شرکت بیشتر از ۳۰۰ قطعه سرامیکی و کاتالیستی ساخته شده است.
نائیب رئیس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران با اشاره به اینکه اساس کار ما بر پایه تحقیق و توسعه پایه گذاری شده است، اظهار داشت: محصولاتی که در این شرکت به تولید رسیده اند باکیفیت هستند و رضایت مصرف کننده های محصولات ما در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، پالایش و … گواه بر این مساله است.
حمیدی تصریح کرد: این سبب افتخار است که ایران یکی از تولید کننده های کاتالیست در خاورمیانه به حساب می آید و می تواند مدعی شود که ۴-۵ شرکت داخلی بیشتر از ۵۰ نوع کاتالیست را به تولید رسانده اند.
وی با اشاره به اینکه تابحال علاوه بر تأمین نیاز کشور به ۴ کشور صادرات داشته ایم، اضافه کرد: عراق، ارمنستان، اذربایجان، ترکیه و امارات همچون کشورهایی هستند که از کاتالیست ایرانی و ساخته شده در این شرکت دانش بنیان بهره برده اند. البته که صادرات کاتالیست از طرف ایران مشکلاتی دارد چونکه اغلب سهامداران پالایشگاه ها اروپایی یا امریکایی هستند ازاین رو باید با ترفندهایی خاص این محصول را صادر نماییم.
وی باتاکید بر لزوم رفع موانع تولید و صادرات اظهار داشت: مقام معظم رهبری هم به مبحث رفع موانع تولید تاکید دارند ازاین رو لازم است برخی قوانین اصلاح شود؛ همینطور پیشنهاد داریم که ما تولید را بر عهده بگیریم و دولت عهده دار فروش باشد.
وی افزود: البته برخی مسائل مانند قیمت دلار و عدم ثبات شرایط اقتصادی تولید و صادرات محصولات را تحت تأثیر قرار می دهد که باید برای این مساله هم تمهیداتی از جانب دولت اندیشیده شود. تا زمانی که دولت از فروش و صادرات حمایت نکند آهنگ رشد تولید چنین محصولات تحریمی بیشتر نخواهد شد.
حمیدی با اشاره به اینکه پتانسیل کشور در زمینه تولید کاتالیست بالا است، اظهار داشت: امکان تولید انواع کاتالیستها در کشور وجود دارد و پتانسیل کشور بالاست؛ همینطور با عنایت به این که عمر هر کاتالیست ۱۱-۱۳ سال است چرخه تولید می تواند توسه پیدا کند.تلفیق کاتالیست با فناوری های نو
در این میان تلفیق دانش تولید کاتالیست با تکنولوژی های جدید هم از نکات جالب توجه است و سبب شده این روزها شاهد نمونه های زیادی از آن بخصوص بر پایه فناوری نانو باشیم.
دکتر سعید سرکار دبیر ستاد توسعه فناوری نانو در این خصوص به مهر اظهار داشت: نانو کاتالیست ها همچون محصولاتی هستند که به علت تحریم ها از یک سالی به بعد وارد کشور نشدند و صنعت پتروشیمی را تحت تأثیر قرار دادند اما حالا در داخل کشور تولید می شوند و ارزش افزوده و ارزآوری زیادی دارند.
وی با اشاره به اینکه تابحال کاتالیست هایی با فناوری نانو به تولید رسیده، تصریح کرد: حالا این محصول تولیدی حتی از نمونه چینی هم باکیفیت تر است و نیاز صنعت پتروشیمی را رفع کرده که اساسا امکان صادرات این کاتالیست ها هم وجود دارد.
به گفته دبیر ستاد توسعه فناوری نانو، تولید کاتالیست ها علاوه بر صرفه جویی ارزی، توانسته یکی از گلوگاه های تحریمی را برطرف کند. خوشبختانه این گلوگاه های تحریمی به واسطه دانش محققان کشور درحال رفع است.
نانو سرعت کاتالیز را افزایش می دهد
یکی دیگر از نمونه های رسوخ فناوری نانو در تولید کاتالیست، افزایش سرعت کاتالیز است که محققان کشور موفق به دستیابی به آن شده اند. سعید شجاعی زاده، مدیرعامل یک شرکت دانش بنیان در این خصوص به مهر می گود: نانوکاتالیست ها همان کار کاتالیست های قبلی را انجام می دهند اما در زمان کمتر و سرعت بالاتر؛ اما در عین حال کارایی فرایند با این نانوکاتالیست ها هم افزایش می یابد.
وی اضافه کرد: این شرکت محصولات نانویی مختلفی نظیر نانوکاتالیست دهیدروژناسیون، نانوکاتالیست گوگردزدا، نانوکاتالیست اکسی کلراسیون و پودر آلومینای نانوساختار را تولید و عرضه می کند.
شجاعی زاده اظهار داشت: با عنایت به نیاز صنایع و با هدف استقلال در تولید کاتالیست ها، انواع مختلف این محصول پرکاربرد بررسی شده و با روش های جدید و مهندسی معکوس سنتز و بعد از آزمایش های دقیق به صنایع عرضه می شوند.
از دستاوردهای جدید کاتالیستی...
پژوهشگران یک شرکت دانش بنیان مبدل کاتالیست خودرو حاوی نانوذرات فلزات گرانبها جهت کاهش آلاینده های گاز خروجی از اگزوز به تولید رسانده اند که این کاتالیست های اگزوز برای حذف گازهای خروجی از اگزوز طراحی شده اند و قادرند بیشتر از ۹۰ درصد گازهای آلاینده خروجی از موتور خودرو را کاهش دهند.
در حال حاضر در کلیه خودروهایی که سوخت فسیلی مصرف می کنند، این کاتالیست ها نصب می شوند. خودرو های تولیدی در کارخانه مجهز به این کاتالیست ها هستند اما پس از خروج از کارخانه و استفاده از خودرو، به مرور این کاتالیست ها عملکرد خویش را از دست داده و هم اکنون نظارت دقیقی برای جایگزینی کاتالیست نو به جای کاتالیست های کهنه و مستعمل وجود ندارد. اما کاتالیست طراحی شده در این شرکت که گواهی نانومقیاس را از ستاد توسعه فناوری نانو دریافت کرده گازهای خروجی را به مواد بی ضرر یا کم ضرر تبدیل می کند. ازاین رو استفاده از نانوکاتالیست ها می تواند تأثیر به سزایی در بهبود کیفیت هوا داشته باشد.
به گفته فرهاد کیوانی مهر دانش آموخته دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مجری طرح «اصلاح کاتالیست فرایند تصفیه هیدروژنی با استفاده از مخلوط اکسیدهای فلزی» اظهار داشت: کاتالیست های واحدهای تصفیه هیدروژنی عموماً وارداتی بوده و کشورهای آمریکا و فرانسه تولید کننده عمده این کاتالیست ها هستند و اغلب دانش فنی واحدهای تصفیه کشور هم در ارتباط با این کشورهاست.
وی اظهار داشت: ما توانستیم کاتالیست هایی برای فرآیند تصفیه هیدروژنی تولید نماییم که علاوه بر این که سبب حذف عمیق ترکیبات آلاینده می شود کیفیت و ارزش محصول را زیاد می کند ازاین رو هم میتوان استانداردهای محیط زیستی را دریافت کرد و هم بر خلاف کاتالیست های تجاری رایج که سبب کاهش کیفیت محصول می شود ارزش و کیفیت محصول خروجی را ارتقا دهیم.
به گفته فارغ التحصیل دانشگاه صنعتی امیرکبیر، با عنایت به بحران آلودگی در شهرهای بزرگ و تأمین سوخت پاک برای خودرو ها، نیروگاه های کشور و شناورهای دریایی کسب دانش فنی ساخت کاتالیست های تصفیه هیدروژنی را امری مهم دیدیم و به منظور تجاری سازی نمونه های ساخته شده از همان ابتدای کار با رویکرد تجاری سازی محصول پیش رفتیم و نمونه ها را به صورتی که قابل بارگذاری در راکتورهای صنعتی باشند تولید کرده ایم.
همچنین در بین تولید انواع کاتالیستها با فناوری های مختلف، گواهی ثبت اختراع ساخت «کاتالیست ایریدیوم / آلومینا» جهت استفاده در یک رانشگر تک پیشرانه هیدرازینی توسط مرکز مالکیت معنوی اداره ثبت اختراعات سازمان ثبت اسناد و املاک کشور صادر شد.
حسین صمیمی رئیس پژوهشگاه فضایی ایران درمورد این کاتالیست گفته است: رانشگرهای تک پیشرانه عملگرهایی هستند که میتوان با نصب آنها در یک سامانه، امکان کنترل وضعیت یا حفظ موقعیت ماهواره را فراهم ساخت. هیچ ماهواره یا وسیله نقلیه فضایی بدون وجود سامانه ای برای به حرکت درآوردن یا تغییر جهت و راستای خود قادر به انجام مأموریت های محوله برای مدت زمان طولانی نیست. ازاین رو، تأمین سامانه پیشرانش به منظور انجام مأموریت های فضایی اجتناب ناپذیر است.
صمیمی درباره این اختراع توضیح داد: این طرح اختراعی حاصل تلاش پژوهشگران پژوهشکده سامانه های حمل و نقل فضایی پژوهشگاه فضایی ایران است و تمامی اجزای مختلف رانشگر به صورت کاملاً بومی طراحی و ساخته شده است. در این رانشگر، پیشرانه با عبور از یک بستر کاتالیستی تجزیه شده و تولید گاز داغ می کند. در ادامه گاز داغ ساخته شده با عبور از نازل رانشگر، تولید نیروی رانش می کند.
رئیس پژوهشگاه فضایی ایران ادامه داد؛ تقریباً تمامی تراسترهای تک پیشرانه هیدرازینی از کاتالیست فضایی Shell-۴۰۵ در آزمایشات تراستری خود استفاده می نمایند ولی با عنایت به بحث تحریم بخصوص در صنعت فضایی، امکان تهیه کاتالیست تجاری که به صورت مرسوم در دنیا برای تست های تراستری مورد استفاده قرار می گیرد، وجود ندارد.
وی اضافه کرد: ازاین رو، توسعه نانوکاتالیست تجزیه هیدرازین با الزامات عملکردی مطلوب در داخل کشور به منظور استفاده در رانشگرهای تک پیشرانه هیدرازینی ضروریست و یک حلقه از زنجیره فناوری رانشگرهای تک پیشرانه را تکمیل می کند. با تأمین یک سامانه پیشرانش هیدرازینی و با استفاده از یک یا چند عدد از این رانشگرها در این سامانه و هم نصب مناسب رانشگر روی بدنه ماهواره، میتوان به انجام مأموریت کنترل وضعیت یا حفظ موقعیت یک ماهواره پرداخت.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب